कश्यात सर? तमस्कार मैं डॉक्टर महेश मांगुलकर मैं एकदम चान है तुम्ही कश्यात सर आज आप्याला लीवर बदला जालोंगेचा है तो माला प्रश्ना हाँ चेहे की अशे कौनते कॉमन सिम्टम्स है की आपन ओलखाईचा की एकादा पेशंटला लीवर चा प्रॉलम है की नहीं है
लीवर प्रॉब्लम दोन प्रकार हैं, एक अस्ता अक्यूट प्रॉब्लम मेंजे 8 दिवसात 15 दिवसात जाला और एक अस्ता क्रोणिक मेंजे लॉंग टर्म मेंजे,
अक्यूट चे जे प्रॉब्लम्स असतात ते जॉन्डीस होना, मलमल होना, उल्टी होना, ताप येना, ठकवा जाना होना, भूकन लागना, जेवन समुराला तर अवर्जन किवा अपलेला मलमल होना हे असतात क्रोनिक लीवर डिसीजम हा खुब साइलेंट आ जार असतो
येचे लक्षन है कावील पोटात पानी होने, पायात पायावर सूजे ने, पायात पण पेडलीडी माक, पायावर सूज, पायात पानी जमावने, ये सगले लक्षन आसतात, पर ये खुब उशीरा येतात, क्रोनिक आजार हा साइलेंट असतो, एक्यूट हा इमेजेट सिम्टम देतो,
प्रवाण ऐसा उठाईचा कास है की मन्जी अता समझा काई तेछे इफेक्ट्स आसता की की एकाद पेशेंडला कलेल की माला त्रास होतो है कीवा ऐसा सर्दी खोकले मदी कीवा दूसरे एडिसीज मदी आपेला कास खलते की ऐसे ऐसे लक्षण है एकाद ही हेल्दी लीवर आने एकाद ही खराब जाले लीवर येचे में डिफरेंशेट लीवर तुमचा जर हलू हलू हलू हलू खराब होते है तर तुमचा स्टैमिना कमिवना तुमचा ठक्वा जास्त जानावनार तुमाला तुमाला बाकीचे जे
तो त्यासाठी दे बेस्ट वे जर असा काई जानवत आसेल तर एक सोनोग्राफी करना सोनोग्राफी मदे तुम्हाला फैटी लिवर एता है क्यों लिवर चा फाइब्रोसिस है क्यों लिवर चा सिरोसिस है त्याचा नुसार अपलेला पुडचे इन्वेस्टिगेशन्स करना आजार आहे का नहीं आसेल तर कुछले पातली चा है कुछले ग्रेड़ चा है ते थरव
अच्छा सर आपन लिवर बदल बोलाचा है आपलेला आणी माला यह पहला प्रश्ना है कि अता खुब सारे एंक्स्टर मदी ड्रिंकिंग चा प्रॉब्लम माडलेला है तर आपन व्याचे नी पन सांगितलेला है कि समझा कुनती मिजे जीरो परसेंट
1% तरी अल्कोहल गेतला तो तुम्हार लिवर खराबूशकता केवा हिल्द खराबूशकती पण मा ऐसा खुप तिका ने बोलेला है कि समझा तुम्ही वाइन गेतली ता ती तुम्हार शेररा साथी चांगली आसती तो मा प्रॉब्लम काई गेहची ही की ने गेहची हापन अल्कोहल इन एनी फॉर्म इच इंजुरियस्टू योर लिवर दाट इश 100% ट्रू स्टेटमेंट मा ती एक परसेंट आसोदे आर्धा परसेंट आसोदे चाड़ीस चावरी चाड़ीस परसेंट आसोदे ठीके मा आता काय असता की
जुकुनी जे काई प्रोडक्ट तैयार करतो है, तो ते राइट फ्रॉम वाइन टू विस्की टू शूज, त्याला जर विकाईचा आसेल ते, त्याला काई न काई मार्केटिंग करना गर्जेच है, आनि हाई मार्केटिंग चा भाग आसू शकतो, सो,
त्रिवार सत्य जी आपले पुर्वजान नी सांगितला है आता ही आपला तेज मन ना सेल कि जर तुमाला लिवर सेफ ठेवाईचा सेल तर अलकोहल तालेला चांगला है
तेचनंतर अदा दूसरी गोष्ट है, याला सम्मंदित एक गोष्टा है, तर एक नवीन डिक्टम है कि sugar is new alcohol, थीके, ताज माझा ओपीडित खूब सगे पेशंट एतात, माझे 40-50 तक के पेशंट आश्यातत कि सर तुम्ही मनता है liver drinks गिवना का, alcohol गिवना का, अमिता विश्चात कदीस नहीं गेतली, तरी आमाला liver चाजार जाला है, तर त्याला आपन non-alcoholic steatohepatitis,
मजे नावात असते ताचा है कि non-alcohol, alcohol मुले न जालेला liver चा आजार, असा मनतो, तर त्याचा साथी असा है कि आपला जे sedentary lifestyle जाली आणि calorie intake खुब जाला है, calories, calories ची availability जासता जाली है आणि खर्च कमी जाला है,
त्याच्या मुणे तुम्हाला फैटी लिवर, फैटी लिवर नंतर फाइबरोसिस और फाइबरोसिस नंतर लिवर डिसीज मंजे सीरोसिस, सीरोसिस एज अ मेडिकल टाब, तर ते होत जाता, मनुन शुगर इज न्यू आलकोहल, ये पन एक महत्वाच जितका आलकोहल आवाइड करना गर्जेचा है, तितका ज मिनिमम शुगर किवा नो शुगर कड़े जाना गर्जेचा है,
अत्ता तुम्ही बोलता ना बोल दे कि फैटी लिवर, फैटी लिवर मंजे का है नेंकी, अत्ता समझा एकादा कॉमन वेक्तीला कैसा कड़ेल, फैटी लिवर मंजे का है, ता लिवर मधे 5% ता जे काई सपोज एकादा वेक्तीचा एक किलोचा लिवर है, ता त्याला 5%,
5% पेक्षा जास्त फैट जाला मेडिकल टर्म मदे एका दे पर्टिकुलर लिवर मदे 5% पेक्षा जास्त फैट कलें जाला कि we put that liver in fatty liver category मा fatty liver मदे पन grade 1, grade 2, grade 3 असता ठीक है
त्या अनुशंगानी काय होता की एक्स्ट्रा जो फैट जमा जालेला असतो लिवर मदे तो तुमच्या हेपेटोसाइट्स मदे लिवर चे जे सिंगल यूनिट सेल्स असता त्याला हेपेटोसाइट मानतात त्या हेपेटोसाइटला डामेज करायला लागतो आणि दिस प्रोसेस इस वेरी स्लो त्या मोले तुमला आज फैटी लिवर जर जाला तो पुरचे पंधरा वर्षा दा वर्षा तुमला लिवर डामेज परमनंट लिवर डामेज किवा सिरोसेस होनेची शक्यता आसते मनुन आ
त्याचासाटी आपन अत्ता पस्ण कालजी गेतलेली चांगली आसते है सर लिवर इस ये वर सेकेंड ब्रेंड मनतो आपन पन आसा का लिवरला आपन एवडो महत्वद एतो है ग्राजुअली एक पंद्रा वीस साधारन वीस वर्षा पूर्वी बावीस वर्षा पूर्वी फैटी लिवरला किवा लिवर मदे तुम्छा सोनोग्राफी मदे सपच इतर कारणा साथी पोट दुखी साथी तुम्हे एक सोनोग्राफी केली आणि त्याचाचाचार काई चेंजेस आले तर डॉक्टर यूजट तु से की नथिंग टू वरे
पर जसा जसा medical advances होत गेले, तसा तसा कलत गेला है कि liver फक्त तुमचा याचा साटीच नहीं, detoxification साटीच नहीं, तो it performs multiple
वाइटल ओर्गन्स मजी जे आविश्य जगने साथी अत्यंत महत्व चाहेद त्या प्रतेक ओर्गन्ला लिवर ची गरज आसते त्या मोले लिवर चा इंपोर्टन्स वाडला है
प्लस लीवर चा आजार होने चाटी तुम्हाला एक 10-15 वर्षाचा कालावधी असतो तुम्ही आजजरी ड्रिंग चालू केली तरी तुम्हाला 10-15 वर्षा लागता लीवर खराबोयला आजजरी अलकोल चालू केला डाइबिटिस डिटेक्ट जाला तरी तुम्हाला 10-15 वर्षा लागता
तो अधीच्या स्पैन मदे लाइफस्पैन कमी आसले मुले एवडा स्पैन नसले मुले लीवर डिसिजेस तेवडे दिसत नहोते अता लाइफस्पैन वाडतो है त्याचे मुले लीवर डिसिजेस वाडता है त्याचे मुले त्याचा इंपोर्टंस पण जासत जासत जासत मेडिकल मजे सा मेडिकल साइंस यसला त्याचा इंपोर्टंस पण कलायला लागला है मनुन मक्चे एक पंधरा वर्षात लीवर कड़े लक्ष लीवर ट्रांस्प्लांट वर खूब सगल संश्योधन
फैटी लीवर वर खुब सब्बा संच्छोधन असा अक्टिवली खुब चालुवा है।
तर अता समझा तुम्ही बोलता बोलता बोलीच की एक पेशेंडल समझा खुप दारू पितो है तो तेचेना दा वर्षा लागता है खराब होना चाटी ठीक है एक पेशेंडल दा वर्षा पसंद पितो जे पर माता समझा तीनी अत्ता बंद किलीली ता तेचा लीवर रिपेर हो शकता का लीवर डामेजेश चे तीन स्टेजेश असतात एक फाटी लीवर सुर्वातीला तेचे अंतर फाइब्रोसिस तेचे अंतर सिरोसिस अता लीवर चे मेजोरिटी ओफ दी रीजन जर विचारले लीवर खराब होना चे तर वाइरसेस
alcohol आनी diabetes किवा NASH related ये तीन maximum विलेस ये तीन अच कार्माँ असता
तो या तीन कारणां पर की अल्कोहोल चा कारण मदे एक अज बेनिफिट आहे की तुम्ही जर अल्कोहोल बंद केला तर तुम्छा बरासा लीवर हा रिकवर होता स्तो कारण लीवर डामेजची जी प्रकरिया हा आया अल्कोहोल मदे ती एक्यूट सब एक्यूट आणी क्रोनिक आशी डिवाइडेड असते तर जो पार्ट पर्मनंटली डामेज़ जाला है तो रिकवर होईल की नहीं देटीज
रेर एंटिटी मज़े एक ते दोन टक्के लोकां मज़े तोई रिकवर होतो पण सहा ते अठरा मैने तुम्ही ड्रिंक्स बंद केले नंतर सहा ते अठरा मैने तुम्हा लिवर रिकवर होता स्तो तैचा मुले आट वाटेवर स्टेज यू आर
तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे या सीरोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्रोसिस चा सुद्धे तो आपको फाइब्र
मजे क्विटिंग आल्कोल किवा दारू सोडन याच्या सार्ख ट्रिट्मेंट मदल मी अमी एक चार साहा गोले लीतो लीवर चा पेशंटला और सोबत लीतो की दारू गिव नका ता चार साहा गोलेंचा जवड़ा एफेक्ट आहे त्याच्या जास्त बेनिफिट जर त्या वेक्ती नी एब्सुलूटली दारू बंद केली आल्कोल गेतला नाई तर जास्त बेनिफिट पर अता समझा एक पेशंट है तो दारू पीताच नहीं पर त्याची पर लीवर खराब हो शकती का इतर कारण जय है लीवर खराब होने चे
त्याचा मदे एक असता नैश, नैश मज़े काया ता नॉन एल्कोलिक स्टियाटो हेपटाइटिस, मज़े जानना डाइबिटीस असतो, ओबेसिटी असते, हाइपो थाइरोइडिजम असता, लिपीड प्रोफाइल, मज़े डिसलिपीडिमिया, कोलेस्ट्रॉल वाडता है, कमी जासता होता है, ट्राइगलिसरेड वाडता है, कमी जासता होता है।
क्यों इतर काई कारणासतत याला metabolic syndrome मनतात। यहाँ पर लीवर खराब होता। जो ग्राजुअली पर खराब होता है। आल्कोहोल पेक्षा ही नेश। आज यूएस मदे लीवर ट्रांस्प्लांट चा मेन इंडिकेशन नेश जालेला है।
पुर्वीच्या काली वाइरसेस होता तेच्या नंतर आल्कूहल आनी आता नैश जाले मज़े दारू पिनारें पेक्षा ही जास्त लीवर खराब होने ची प्रक्रिया या सगले वेक्तिन मदे होते हे जालो पहला कारण दूसरा कारण बिना विदाउट आल्कूहल लीवर खराब होने चा ये वाइरसेस हैत हेपटाइटिस बी और हेपटाइटिस सी वाइरस
येच्य वितिरिक्त रेर कारणा मदे ड्रग इंड्यूस लिवर इंजूरी डिली किवा ड्रग इंड्यूस लिवर इंजूरी असुशकते तैचा नंतर आ
अटो इम्म्यून हेपाटाइटिस आसतात चे अंतर विल्संस डिसीज आसु शकता आजुन रेर रेर रीजन्स आसतात मैं यह सगयांच्या मदे बरसा जे टक्केवारी यह तीन महत्वाचे कार्णा हैं आल्कोहोल वाइरसेस आणि नैश यह महत्वाचे कार्णा है नैश बदल आप्यालाज़ून जानूं गेचा है की मतलब डायेट चा प्रॉब्लम है की शुगर चा प्रॉब्लम है की नैश वाटता काश्या मुळ्ड है
अता नैश होनेचा जर एका वाक्या जर उत्तर दायचा मनला तर आपली लाइफस्टाईल ठीक है जी आज तुमी मी आपन सगे जणा जी लाइफस्टाईल जगतो है ठीक है तर त्याच्या मदे काई जाला है कि आज प्रत्येक घराच्या डाइनिंग टेबल वर मिठाई काजुकतली बासुंदी असा सहज पढ़लेला असता भानुस एते जाता जाता क्यों जेवायला बासाइच आदी तो सहज दोन काजुकतली खाऊंगेतो तर
तीजी दोन काजुकतली खाना इस अल्मोस्ट इकवल्ड तुमसा आर्धा जेवन जाले साते है पण त्याच्यानी पोड नाही भरले मौले तुमसे जेवनाच्या कैलरीच पण तेवडेच चलले आता ये एडिशनल है तीगे प्लस अता हाँ जाला कैलरी इंटेक्ट एक सधन्ता जी आलेली है आपलेला किवा जुन्या लोकाना महीती आसेल की 1972-73 चा दुशकाल प्रचंड होता त्याच्यानांतर लिटरली मनुष्य
जाती मदे क्यों जीवना मदे दुशकाल हा प्रकार रहेला नहीं तर त्या दुशकाल न रहेला मोले कैलरी एक्सेस जाले मोले आणि त्याचा साथीला सिडेंट्री लाइस्टाइल सिडेंट्री मन्जे काया ता पुर्वीच्या काली तुम्हाला प्रत्येक गोष्टी साथी मेहिनत करावी लागत होती आज लोकानना मजे एक दोन चार वर्षा पुर्वी त्यार असा उता कि लोकानना दूध बैग आनायला खाली उत्रावा लागायचा आणि दोन प्लोट सोड़ुन जरी दुकान असली तरी तो टू इलर वर जायचा
अच्छा अजुन एक भर जाली है, ये quick delivery services जेप्टो, ब्लिंकेट, याज लोगों दूद बैग आनाले खाली उतरत नहीं है, ब्लिंकेट वर क्यों जेप्टो वर सांगतात, पास मिन्तात घरात यूंदात है, मा तुम्ही जे एक्स, एक्त, तुम्ही जे normal calories खाता है, त्यास तुम्ही खर्चा करत नहीं है, तेका तुम्हाला excess calories बेटता है, मा या सगले calories काशा मदे store होता है,
तो फैट में देते हैं। फैट यह एक्सेस कैलोरीचा स्टोरेज फॉर्म है। ते कश्या साथी आसता है। दुशकाली पीरेर साथी। दुशकालाथ फैट यह तुमसा फ्यौल आसता है। पर अच्छा तुमसा विषयात केवल माझा विषयात अपले सागांचे विषयात दुशकाली यहने बंद जाली है। मुले जो पहले थराचा फैट जामा जाला है तो तर काई उपयोग होत नहीं। प्लस तुम्ही तेचे और आजुन हाई कैलोरी इंटेक आणि सेडेंटरी लाइफ स्टाइल।
तो फक्त एका तुम्छा पोटाच्या घेराच्या आजु बाजुलाच जमा होता सो नहीं, तो तो लिवर मदे जमा होता है, तो हार्ट मदे जमा होता है।
तो शरीराच्या इतर आवयवान मदे पण जमा होते है आणि मत त्याच्यापन फैटी लिवर ताया मजी आपन मनुशकतो की समझाये खरदा लठ मानुस है मजी आपन ओबेसिटी वाड़ले ले त्या पेशेंडला त्या त्या त्या लिवर खरब होनेचा कारण वाड़ू शक्ता वो सपोज ओबेसिटी आहे क्योवा डाइबिटिस आहे क्योवा थाइरोइड आहे क्योवा असिडेंट्री लाइफ्स्टाइल आहे
तर त्या वेक्ति मदे नक्कीच फैटी लीवर होनेचा धोका वाड़तो और फैटी लीवर एकदा सेट इन जाला था त्या पुर्चा जा स्टेजेस आये त्या ऑटोमेटिकली पुड़े पुड़े पुड़े जात जाता तो नक्कीच एक सोनोग्राफी चा एक पेशेंट आये जच्या मदे लीलेल है कि लीवर इस नॉर्मल आणि दूसरा मदे लीलेल है कि लीवर इस फैटी लीवर तर जय वेक्ति चा सोनोग्राफी मदे फैटी लीवर लीलेल है ये जाट मोर रेस्क आणि मग त्याला जर आज जर कोणी विचारला
तो त्याला काई स्त्रास असनार ना है पण तेनी कालजी गहेवी का नक्कीज गहेवी तेनी मजे त्याचातला जी कोणी तद्ञ्यासती त्याचा सल्ला गिऊं त्यारा वेरियस स्टेज़ेस आफ ट्रिटमेंट फटी लीवर अल्सो मद त्याची काई मदद गेताईल का नी
ते जे fatty liver चा progression है ते prevent करता हैल का ऐसा बगावा आपना ता सद्धावकता आजारा बदल बोलतो है ऐसा वाटते की negative होता है सर्वा तो माला ये विचारा चा क्या डायेट काई केला पाइजाल समझाएगा नॉर्मल पा वेक्टी है तेने तेजा डायेट कासा केला पाइजाल मजी गरीब अतला गरीब यूज़ करुशोखता है so basically fatty liver मदे सध्याजर विचाराल तर only treatment which is accepted worldwide
या यही खरी ट्रेटमेंट है फैटी लिवर ची, ती मंज्या है तुमसे कैलरी रेस्ट्रिक्शन आनी एक्सरसाइज, बरेश्य मेडिसिन्स येता है, बरेश्य मेडिसिन्स जाता है, बरेश्य ट्रायल्स होता है, बरेश्य नवीन-नवीन मेडिसिन मदे पण जे फार्मा कंपनीज है, दे हैं बिहाइंड इन्वेंशन आफ वेरियस मेडिकेशन्स,
तीके पण जी worldwide accepted only therapy which is useful in fatty liver is calorie restrictions and exercise तीके मा येचानंतर पुड़े
येता ते मंजे black coffee, black coffee is usually helpful and again this is proven scientifically तेजानंतर almost एक दीड़ से पाउने दोन्छे पदार्तांचे trial and हे जालेले हैं काही doctor लोको काई क्यों काई school of thought मनतात की एक्स गोष्ट useful आहे दुसरा मनतो that is not useful तो वादा चा विश्य है तेचात न जाना best है
तिसर जे आहे ते इंडियन एफडिया ने अप्रूव केलेला एक ड्रग है सारो ग्लिटेजार्मन ते जाल सो यूसफूल पन सारो ग्लिटेजार्मन इस नौट अप्रूवड बाई एनी अदर बॉडी इन द वर्ल्ड लाइक यूएस एफडिया क्यों एउरोपियन एफडिया क्यों जापनीज क्यों आ
बाकी इतर पन मेडिसिन्स आहेट जनसा यूवार पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर प्रदावा पर �
यूजफूलनेस अगेन असाच है कि काई स्टडीज मदे यूजफूल है काई स्टडीज मदे न्यूट्रल है निगेटिव तर नहीं है फार सो देर आर डिफरेंट डॉक्टर्स वो माइट बी यूज़िंग मेडिकेशन अज अ सपोर्टिव मेडिकेशन फ़ोर योर फैटीलीव असाई सो दे बॉटम लाइन इस योर लाइफस्टाईल रेडूसिंग दे कैलरी इंटेक आनी एक्सरसाइस अनि ते मला वटते गरीब श्रीमन ता असा काई भरक करत नहीं देख इस एवरीवन्स डोमेन