'लोकसत्ता कुतूहल पॉडकास्ट' मध्ये तुमचं स्वागत. आपल्या आजुबाजूला घडणाऱ्या अनेक गोष्टींविषयी आपल्याला
भूमध्य समुद्र (मेडिटेरियन सी) हा युरोप, आफ्रिका व आशिया या खंडांनी वेढलेला एक आंतर्देशीय समुद्र आहे.
अंटार्क्टिका महासागर म्हणजेच दक्षिण महासागर! २०.३ दशलक्ष चौरस किलोमीटरपेक्षा जास्त क्षेत्र असलेला हा
प्रशांत महासागर (पॅसिफिक ओशन) हा पृथ्वीवरील सर्वात मोठा व खोल महासागर आहे. त्याचे क्षेत्रफळ १६ कोटी
मृत समुद्रातील पाण्याची पातळी दरवर्षी सरासरी ११० सेंटीमीटरने कमी होत आहे.
मोहरीएवढा चिमुकला मानवी गर्भ मातेच्या पोटातील गर्भजलात वाढतो. पण नंतर जमेल तेव्हा पाण्याकडे परतण्याच
समुद्र म्हणजे सजीवांच्या जैवविविधतेची खाणच! सागराच्या खारट पाण्यात असंख्य विषाणू, जिवाणू, आदिजीव, बु
सागरी अन्नाद्वारे मानवाची प्रथिनांची गरज फार मोठय़ा प्रमाणात भागविली जाते.
भूतलावरील जवळजवळ एकपंचमांश भाग व्यापणाऱ्या अटलांटिक महासागराचे एकूण क्षेत्रफळ १०६.४ दशलक्ष चौरस किलो
मानवाचा सागराशी संबंध मूलत: दोन कारणांनी येतो. पहिले कारण मासेमारी आणि दुसरे कारण सागरी मार्गाने चाल
या संस्थेमार्फत समुद्रकिनाऱ्याजवळील सागरी क्षेत्राच्या अभ्यासासाठी महत्त्वाच्या सेवा पुरवल्या जातात
कन्याकुमारीच्या समुद्रकिनारी फिरायला गेल्यावर तिथे हिंदूी किंवा हिंदू महासागर म्हणजेच इंडियन ओशन, अर
पृथ्वीच्या आरोग्यासाठी आणि मानवी कल्याणासाठी महासागर महत्त्वपूर्ण आहे.
पृथ्वीचा ७१ टक्के भाग व्यापून अविरतपणे सर्व काही सहन करणारा आपला महासागर आजपासून सुमारे ४.६ अब्ज वर्
मनुष्यप्राणी सागरावर अवलंबून आहे. दरवर्षी पडणारा पाऊस आणि त्यामुळे होणाऱ्या अन्नउत्पादनावर मानवाचे
विलास रबडे यांचा ‘वेधशाळा’ लेख वाचून शासनाला जिल्हा परिषदेच्या १०० शाळांत त्या बसवता येतील का, अशी व
रंग म्हणजे काय हा डॉ. विनीता देशपांडे यांचा पहिला लेख वाचून प्रकाश खटावकरांनी प्रश्न विचारल्यावर पुढ
निसर्गप्रेमी आणि निसर्गतज्ज्ञ यात थोडा फरक आहे. निसर्गप्रेमी होण्यासाठी लौकिक अर्थाने ठरावीक शिक्षण
निसर्गाशी संबंधित अर्थार्जनाच्या संधी मिळवण्यासाठी जीवशास्त्र, वन्यजीव व्यवस्थापन, पर्यावरणशास्त्र,
नैसर्गिक परिसंस्थांची स्थिती आणि मानवी आरोग्य यांचा अन्योन्य संबंध अनेकपरींचा आहे.
वनस्पती कार्बन, हायड्रोजन, ऑक्सिजन या मूळ घटकांचा वापर करून स्टार्च आणि सेल्युलोज यांसारखे लांब रेणू
